Access the full text.
Sign up today, get DeepDyve free for 14 days.
Loading next page...
/lp/de-gruyter/effectiveness-of-using-ultrasound-therapy-and-manual-therapy-in-the-6RVy1jisnm
References
References for this paper are not available at this time. We will be adding them shortly, thank you for your patience.
- Publisher
- de Gruyter
- Copyright
- Copyright © 2016 by the
- ISSN
- 1734-4948
- eISSN
- 1734-4948
- DOI
- 10.1515/rehab-2015-0044
- Publisher site
- See Article on Publisher Site
Abstract
Introduction: Calcaneal spur is a pathology of the fibrocartilage enthesis of the Achilles tendon and plantar fascia or a pathology of the mixed enthesis of the flexor digitorum brevis muscle. Ultrasound therapy is commonly applied in the conservative treatment of a calcaneal spur. Foot muscle strengthening exercises, stretching exercises and soft tissue therapy are indicated as effective methods of conservative treatment. The aim of the study was to compare and assess the effects of ultrasound therapy and selected techniques of manual therapy on pain level and functional state in patients with calcaneal spur. Material and methods: Twenty-two patients (14 females and 8 males) with calcaneal spur were included in the study. They were randomly assigned to two groups (A and B) with different therapies administered. Group A was treated with ultrasound therapy combined with soft tissue therapy, while group B was subjected to manual therapy only. Results: Significant pain reduction and an increase in functional capacity were noted in all patients from both groups. No statistically significant differences between the groups were found in pain intensity following the therapies. Conclusions: Our findings confirm the relevance of using ultrasound and soft tissue therapies in the conservative treatment of calcaneal spur and prove the need to carry out further research on a larger sample size. These therapies brought about significant pain reduction retained over a period of 3 weeks. A series of 10 therapy sessions is enough to improve pain and functional capacity outcomes; however, it will never result in complete pain relief. A greater number of interventions might contribute to an increase in therapy effectiveness. Key words: enthesopathy, plantar fascia, physical therapy, ultrasounds, soft tissue therapy Introduction Wstp Ostroga pitowa jest patologi entezy chrzstnowlóknistej cigna Achillesa, rozcigna podeszwowego lub patologi entezy mieszanej minia zginacza palców krótkiego [1]. W celu wykonania diagnozy ostrogi pitowej najczciej zaleca si wykonanie zdjcia rentgenowskiego, na którym widoczna jest narol kostna w okolicy guza pitowego. Samo pojawienie si naroli kostnej nie jest jednak przyczyn wystpowania dolegliwoci bólowych [2]. Dotychczas wykazano, e w zbadanych materialach histologicznych z guza pitowego nie zaobserwowano stanu zapalnego w okolicy naroli kostnej. Proces zapalny wystpuje wylcznie w cigu kilku dni od uszkodzenia wlókien kolagenowych w obrbie stopy [1,3]. Przedstawiono te odmienne stanowisko, e ,,etiopatogeneza powstawania ostrogi pitowej jest nie do koca poznana. Za jedn z przyczyn uwaa si przewlekly stan zapalny w okolicy koci pitowej" [4]. Ostrodze pitowej moe wspóltowarzyszy zapalenie rozcigna podeszwowego, uwaane za najczstsz przyczyn bólu stopy u osób doroslych [5]. Etiologia wystpowania zapalenia rozcigna podeszwowego nie jest znana. Dotyczy ono 10-15% populacji [6-8]. Entezopatia rozcigna podeszwowego w 70-85% wystpuje jednostronnie i zawsze objawy s bardziej nasilone po jednej stronie. Naley podkreli, e okolo 50% osób ma zdiagnozowan ostrog pitow wraz z zapa- Calcaneal spur is a pathology of the fibrocartilage enthesis of the Achilles tendon and plantar fascia or a pathology of the mixed enthesis of the flexor digitorum brevis muscle [1]. To diagnose calcaneal spur, it is necessary to take an X-ray which will show an osteophyte on the calcaneal tuberosity. However, osteophytes themselves do not cause pain [2]. Previous histological examinations of the calcaneal tuberosity did not reveal any inflammatory conditions near osteophytes. Inflammation occurred only within several days after collagen fibres in the foot had been damaged [1,3]. In contrast, it was stated that "etiopathogenesis of calcaneal spur has not been fully explored yet. One of the causes is the chronic inflammation in the calcaneal bone region" [4]. Plantar fasciitis associated with calcaneal spur is considered to be the most common cause of foot pain in adults [5]. The etiology of plantar fasciitis is not known. It affects 10-15% of the population [6-8]. In 70-85% of the cases, enthesopathy of plantar fascia occurs on one side and its symptoms are always more intense on the same side. It is noteworthy that approximately 50% of individuals have had calcaneal spur and associated plantar fasciitis diagnosed [5]. Still, the correla- leniem rozcigna podeszwowego [5]. Nie jest jednak do koca znana wspólzaleno zapalenia rozcigna podeszwowego z ostrog pitow [9]. Wród czynników predysponujcych do wystpowania schorze stopy, w tym ostrogi pitowej wymienia si: wiek, ple, prac stojc, wspólczynnik Body Mass Index (BMI), niewygodne obuwie, plaskostopie, przecienie stopy i zmniejszony zakres ruchu zgicia grzbietowego w stawie skokowo-goleniowym. Najczciej naraone s kobiety w przedziale wieku 4060 lat, po menopauzie. [8,10-14]. Chorzy najczciej opisuj wystpujcy ból, jako palcy, klujcy, tpy, pulsujcy lub ostry, który zazwyczaj mona zlokalizowa na powierzchni podeszwowej stopy [15,16]. W pocztkowej fazie choroby dyskomfort wystpuje tylko po przecieniu stopy, za w póniejszym okresie moe ju wystpowa ból spoczynkowy bd ból podczas dotyku. Dodatkowym symptomem jest pojawienie si zaczerwienienie i obrzk skóry w okolicy pity [4,13]. Dolegliwoci bólowe zwizane s z obcianiem stopy. Czasami okrela si je ,,bólem pierwszego kroku" [17], poniewa ich najwiksze natenie wystpuje zaraz po przebudzeniu, przy pierwszych krokach. Przyczyn tego zjawiska, jak si uwaa, jest proces gojenia si tkanek podczas snu. Pierwsze kroki powoduj zerwanie powstalych w trakcie nocy zrostów [2]. Zwikszenie dolegliwoci bólowych nastpuje równie po dluszej bezczynnoci i przecieniu stopy, w szczególnoci chodzc po twardym podlou lub noszc cikie przedmioty, oraz pod koniec dnia [18]. Zaostrzenie tego stanu moe take pojawi si podczas wchodzenia na schody lub podczas stania na palcach [19]. W leczeniu zachowawczym ostrogi pitowej najczciej wykorzystuje si zabiegi fizykalne. Zazwyczaj s to: laseroterapia niskoenergetyczna, jonoforeza, fonoforeza, fala uderzeniowa [13,20]. Powszechnie stosowanym zabiegiem jest sonoterapia [1,11]. Istotnym elementem terapii jest reedukacja pacjenta oraz zredukowanie masy ciala [19]. Wskazuje si, e skuteczn metod leczenia zachowawczego s wiczenia wzmacniajce minie stopy, wiczenia rozcigajce oraz terapia tkanek mikkich [15,21,22]. Proponowan technik terapii tkanek mikkich stosowan w leczeniu bólu pity jest m.in. masa poprzeczny [6]. W niniejszej pracy postawiono za cel porównanie i ocena wplywu ultrasonoterapii i wybranych technik terapii manualnej na poziom bólu i stan fukcjonalny pacjentów z rozpoznan ostrog pitow. Material i metody tion between plantar fasciitis and calcaneal spur is not fully understood [9]. Risk factors that may predispose individuals to foot conditions such as calcaneal spur include age, sex, working in a standing position, Body Mass Index (BMI), uncomfortable shoes, flat foot, foot overload and a reduced range of dorsiflexion in the talocrural joint. Incidence peaks in females aged 40-60 after menopause [8,10-14]. Patients usually describe pain they experience in the plantar area as burning, stabbing, dull, throbbing or sharp [15,16]. At the onset of the condition, discomfort occurs only after overloading the foot. At a later stage, rest pain or pressure pain can be experienced. Other symptoms include redness and swelling in the heel region [4,13]. Pain is linked to mechanical overload of the foot. Sometimes it is defined as "first-step pain" [17] since patients experience the most severe pain on taking the first step in the morning. It is a result of the tissue-healing process that occurs while sleeping. The first steps cause the rupture of tissues that fused at night [2]. The pain tends to increase after periods of rest, after overloading the foot resulting from walking on a hard surface or carrying heavy loads, and at the end of the day [18]. The pain may also grow stronger when walking up the stairs or standing on tiptoe [19]. Physical therapeutic procedures are most commonly applied in the conservative treatment of calcaneal spur. These include low-level laser therapy, iontophoresis, phonophoresis and shock wave therapy. [13,20]. Ultrasound therapy is common as well [1,11]. Re-educating patients and reducing their body mass are essential elements of the therapy [19]. Foot muscle strengthening exercises, stretching exercises and soft tissue therapy are indicated as effective methods of conservative treatment [15,21,22]. Transverse friction massage is an example of the soft tissue therapy used in heel pain treatment [6]. The aim of the study was to compare and assess the effects of ultrasound therapy and selected techniques of manual therapy on pain level and functional state in patients with calcaneal spur. Material and methods W badaniu wzily udzial osoby ze stwierdzon ostrog pitow za pomoc badania obrazowego radiologicznego (RTG) i ultrasonograficznego (USG), które posiadaly skierowanie lekarskie na zabiegi fizjoterapeutyczne. Zakwalifikowani pacjenci nie przyjmo- The study included patients diagnosed with calcaneal spur referred for physical therapy. The diagnosis was performed using radiography and ultrasonography. The patients did not take any analgesics nor did they undergo any other physical wali adnych leków przeciwbólowych i nie poddawali si innym zabiegom fizykalnym. Osoby te wyrazily wiadom zgod na udzial w badaniu. Kryteriami wykluczenia byly: przeciwskazania do stosowania sonoterapii lub terapii manualnej, brak stwierdzonej ostrogi za pomoc badania obrazowego, brak skierowania lekarskiego na fizjoterapi oraz niemono leenia przodem i tylem. Badaniami objto lcznie 22 przypadki ostrogi pitowej, z czego 14 rozpoznano u kobiet i 8 u mczyzn. Tab. 1. Charakterystyka badanych osób rednia Minimum Maksimum 56,82 ± 39 73 Wiek [lata] 10,53 84,89 ± 60 118 Masa ciala [kg] 15,86 168,41 ± 152 182 Wysoko ciala [cm] 8,74 29,83 ± 22,31 35,94 BMI [kg/m2] 4,34 treatments. They gave their informed consent to participate in the study. Exclusion criteria were as follows: contraindications to ultrasound or manual therapies, no calcaneal spurs found in the radiography examination, no medical referrals for physical therapy and an inability to lie in a supine and prone position. In total, twenty-two patients (14 females and 8 males) with calcaneal spur were included in the study. Tab. 1. Study group description Mean 56.82 Age [years] 10.53 84.89 Body mass [kg] 15.86 168.41 Body height [cm] 8.74 29.83 BMI [kg/m2] 4.34 ± ± ± ± Minimum 39 60 152 22.31 Maximum 73 118 182 35.94 Badana grupa zostala podzielona losowo na dwie podgrupy (A i B), w których wykorzystano róne metody leczenia. W grupie A zastosowano sonoterapi polczon z terapi tkanek mikkich, natomiast w grupie B - wylcznie terapi manualn. W przeprowadzonych badaniach wykorzystano nastpujce narzdzia badawcze: Skal Numerical Rating Scale (NRS) do oceny natenia bólu przed kadym kolejnym zabiegiem, podczas pierwszego porannego kroku i pod koniec dnia, oraz po uplywie 3 tygodnii od terapii. Skala NRS jest 11 stopniowa, gdzie 0 oznacza brak bólu, 10 - ból nie do wytrzymania. Skal American Orthopaedic Foot and Ankle Society: ankle Hindfoot Scale (AOFAS). Skala sklada si z 9 czci i ocenia ból w obrbie tylostopia, moliwoci funkcjonalne, zakres ruchu oraz stabilno i ustawienie stopy. Testy funkcjonalne (stanie i chodzenie na palcach i pitach), oceniane skal NRS. Informacje uzyskane z opisu badania obrazowego oraz wywiadu, przeprowadzonego zgodnie z opracowan kart badania pacjenta. Narzdzia badawcze uyto w dniu przyjcia badanego oraz po serii zabiegów. Dodatkowo oceniano natenie bólu przed kadym kolejnym zabiegiem i 3 tygodnie po zakoczeniu terapii. Ultrasonoterapi wykonano przy uyciu aparatu Cosmogamma US 10, o nateniu fali 0.8W/cm2, czstotliwoci 1MHz, ERA (Effective Radiating Area) 5 cm2, BNR (Beam Non-uniformity Ratio) mniejszym ni 6, czasie nadwikawiania równym 5 minut, oraz ciglym sposobie aplikacji (wspólczynnik wypelnienia 100%). Jako substancji uyto elu do usg. Zabieg The patients were randomly assigned to two groups (A and B) where different therapies were administered. Group A was treated with ultrasound therapy combined with soft tissue therapy, while group B was subjected to manual therapy only. The following research tools were employed in the study: Numerical Rating Scale (NRS) used for assessing pain intensity before each therapy session, upon arising in the morning (first step), at the end of the day and 3 weeks post therapy. NRS is an 11-point scale where 0 means `no pain' and 10 means `worst pain imaginable'. American Orthopaedic Foot and Ankle Society: Ankle Hindfoot Scale (AOFAS). The scale consists of 9 parts. It rates pain in the hindfoot region and evaluates functional capacity, range of motion, stability and alignment of the foot. Functional tests (standing and walking on tiptoe and heels) assessed with NRS. Data gathered from the radiography image interpretation and an interview carried out in compliance with the patient examination form. The research tools were used on an admission day and after a series of therapy sessions. Furthermore, pain intensity was rated prior to each session and 3 weeks post therapy. Ultrasound therapy was administered using Cosmogamma US 10 device, with 0.8 W/cm2 wave intensity, frequency of 1MHz, ERA (Effective Radiating Area) of 5 cm2, BNR (Beam Non-uniformity Ratio) below 6, 5-minute ultrasound exposure and a continuous output (100% duty cycle). Ultrasound gel was applied in the therapy. The dynamic method was used wykonywano metod dynamiczn, nadwikawiajc wolnymi okrnymi ruchami okolic guza pitowego, po stronie podeszwowej. Terapia tkanek mikkich skladala si z dynamicznego 10 minutowego masau tkanek glbokich oraz 5 minutowego masau poprzecznego. Masa wykonano w pozycji leenia tylem wg poniszego schematu: 3 minutowy masa rozcigna w pozycji poredniej stopy, wykonany ruchami posuwistymi, wzdlu rozcigna podeszwowego w kierunku od palców do pity. 2 minutowy masa rozcignitego rozcigna podeszwowego. Rozcignicie uzyskano przez bierny wyprost paliczków stopy. Sposób wykonania jak wyej. 5 minutowy masa poprzeczny rozcigna w pozycji poredniej stopy, w miejscach najwikszego napicia i bólu. Wyniki bada opracowano wykorzystujc program Statistica. Za istotne statystycznie przyjto wyniki na poziomie p < 0,05. Zastosowano nastpujce metody statystyczne: ANOVA Friedmana do analizy wariancji dla powtarzanych pomiarów (NRS), test U MannaWhitneya do oceny istotnoci rónic (NRS, AOFAS), test kolejnoci par Wilcoxona do analizy wyników testów funkcjonalnych, korelacja porzdku rang Spearmana do sprawdzenia korelacji pomidzy poziomem odczuwanego bólu a wiekiem, BMI i czasem trwania choroby. Wyniki and circular moves were performed to transmit ultrasonic waves to the calcaneal tuberosity on the plantar side. Soft tissue therapy consisted of a 10-minute dynamic massage of deep tissues and a 5-minute transverse massage. Massages were given to the patients lying in a supine position according to the following procedure: a 3-minute massage of the plantar fascia (neutral position of the foot) where sliding moves along the plantar fascia (from toes to the heel) were performed. a 2-minute massage of the stretched plantar fascia. The stretch was achieved through passive extension of the foot phalanges. Procedure: as above. -a 5-minute transverse massage of the plantar fascia (neutral position of the foot) in regions of the greatest tension and pain. The results of the study were analysed using Statistica, and they were considered significant at p<0.05. The following statistical methods were employed: Friedman's ANOVA to analyse variance for repeated measures (NRS), the U Mann-Whitney test to assess significance of differences (NRS, AOFAS), the Wilcoxon paired test to analyse functional test results, Spearman's rank correlation to determine correlations between pain level and age, BMI and the duration of the condition. Results Zarówno w grupie A, jak i B stwierdzono obnienie dolegliwoci bólowych. W grupie A, po 10 zabiegach skala bólu NRS zmniejszyla si rednio o 3,72 (59%), a w grupie B o 3,55 (75%). Po 3 tygodniach od zakoczenia terapii, w grupie A poprawa ta wynosila rednio 3,91 (62%), a w grupie B odpowiednio 3,82 (83%). Wartoci te przedstawia ryc. 1. A decrease in pain intensity was observed in both groups. After 10 therapy sessions, it decreased by an average of 3.72 points (59%) in group A and by 3.55 points (75%) in group B on an NRS. Three weeks post therapy, group A exhibited a decrease by an average of 3.91 points (62%), while group B reported a decrease by 3.82 points (83%) compared to baseline values. The scores are illustrated in fig. 1. Ryc. 1. rednie wartoci natenia bólu przed terapi, bezporednio po terapii i 3 tygodnie po terapii Fig. 1. Mean values of pain intensity before, immediately after and 3 weeks post therapy Pomidzy grupami nie zaobserwowano istotnych statystycznie rónic w nateniu bólu. W grupie A zaobserwowano zwikszenie dolegliwoci bólowych w trakcie 2 zabiegu. W kolejnych dniach odczucia bólowe w tej grupie nieprzerwanie malaly. W grupie B z kolei zauwaono, e dolegliwoci bólowe wzrosly nieznacznie w 4 i 9 dniu zabiegu. W pozostalych dniach, tak jak i w grupie A, odczucia systematycznie malaly (ryc. 3). No significant differences between the groups were found regarding pain intensity. In group A, a pain increase was noted during the second session. Over the next days, the group reported a continuous decrease in pain intensity. Group B displayed a slight pain increase on the 4th and the 9th day of the therapy. Like in group A, pain intensity decreased steadily on the other days (fig. 3). Ryc. 2. Zmiana wartoci natenia bólu w poszczególnych dniach terapii Fig. 2. Changes in pain intensity on each therapy day W obu grupach odnotowano zmniejszenie natenia bólu mierzone podczas pierwszego porannego kroku i pod koniec dnia (tab. 2). Rónica midzy grupami nie byla istotna statystycznie. Pain intensity measured during the first step in the morning and at the end of the day decreased in both groups (tab.2) The difference between the groups was not significant. Tab. 2. rednie wartoci natenia bólu podczas pierwszego porannego kroku i pod koniec dnia Tab. 2.. Mean values of pain intensity during the first morning step and at the end of the day Grupa A/Group A Grupa B/Group B Kryterium/Criterion Warto testu/Test value x ± SD Przed terapi/Before therapy 7,36±2,16 6,18±1,83 Po terapii/After therapy 3,64±2,77 2,73±2,65 Istotno 3 tygodnie statystyczPrzed terapo terapii/3 na pi/Before weeks post therapy therapy 2,00±2,24 2,73±2,24 p < 0,001 p < 0,001 4,18±2,44 5,09±2,30 Warto testu /Test value x ± SD Po terapii/After therapy 1,09±1,38 1,73±1,79 Istotno statystycz3 tygodnie po terapii/3 na /Significance weeks post therapy 1,09±1,30 1,18±1,54 p < 0,001 p < 0,001 Pierwszy poranny krok/ First morning step Ból pod koniec dnia/ Pain at the end of the day W tabeli 3 zebrano rednie wartoci poszczególnych skladowych skali AOFAS, gdzie wyszy wynik wskazuje na lepszy stan funkcjonalny badanego. Najwysza odnotowana rónica wystpuje w ocenie bólu tylostopia. W grupie A wynosi ona rednio 16,36, a w grupie B odpowiednio 15,46. Na podstawie omawianego zestawienia nie zaobserwowano rónic w zakresie ruchomoci stawów przodostopia, stabilnoci stawu skokowego ani w ocenie ustawienia stopy, zarówno w grupie A, jak i w grupie B. Rónice w obu grupach s istotne statystycznie na poziomie, p< 0,001. Table 3 shows mean values of particular components of AOFAS scale. A higher score indicates a better functional state of a patient. The greatest difference was noted with regard to hindfoot pain. On average, group A and group B scored 16.36 points and 15.46 points, respectively. No differences were found in the sagittal motion, ankle-hindfoot stability and foot alignment. The differences in both groups were significant at p< 0.001. Tab. 3. Ocena rednich wartoci punktowych poszczególnych skladowych skali AOFAS Tab. 3.. Mean point values of particular components of AOFAS scale Grupa A/Group A l.p./ Kryterium/Criterion Punkty/ Points x ± SD No Przed/Before Po/After Ból tylostopia/ 1 40 / 30 / 20 / 0 10,91±10,44 27,27±4,67 Hindfoot pain Ograniczenie aktyw2. noci/ 10 / 7 / 4 / 0 9,09±3,02 10,00±0 Activity limitations Dystans w km moliwy do pokona3. nia bez odpoczynku/ 5 / 4/ 2/ 0 2,64±1,69 3,55±1,37 Maximum walking distance (km) Powierzchnia podlo4. a, a chodzenie/ 5 / 3/ 0 3,73±1,01 4,45±0,93 Walking surfaces Nieprawidlowoci 5. chodu/ 8/4/0 4,36±2,16 6,55±2,02 Gait abnormality Zakres ruchu w sta6. wach tylostopia/ 8 / 4/ 0 7,27±1,62 7,27±1,62 Hindfoot motion Ruchomo w sta7. wach przodostopia/ 6 / 3/ 0 5,45±1,21 5,45±1,21 Sagittal motion Stabilno stawu skokowego/ 8. 8/4/0 6,91±1,87 6,91±1,87 Ankle-hindfoot stability Ustawienie stopy/ 9. 10 / 5 / 0 5,45±1,51 5,45±1,21 Alignment Grupa B/Group B x ± SD Przed/Before Po/After 18,18±9,82 9,09±3,02 33,64±6,74 10,00±0 2,45±1,37 3,36±1,63 3,73±1,01 6,18±2,09 7,27±2,41 5,45±1,81 4,09±1,04 7,27±1,62 8,00±0 6,00±0 8,00±0 7,73±2,61 8,00±0 7,73±2,61 U badanych w obu grupach stwierdzono wzrost liczby punktów w skali AOFAS. W grupie A suma punktów wzrosla rednio o 21, a w grupie B o 20. Wartoci te s istotne statystycznie dla obu grup (ryc. 3). Patients from both groups improved their AOFAS scores. On average, scores increased by 21 points in group A and 20 points in group B. The results were significant for both groups (fig. 3). Ryc. 3. rednia warto skali AOFAS przed i po terapii Fig. 3. Mean AOFAS scores before and after therapy Wyniki bada pozwalaj równie stwierdzi, e zmniejszyly si dolegliwoci bólowe u badanych, na co wskazuj wyniki przeprowadzonych testów funkcjonalnych (tab. 4). Najwiksz rónic zauwaono w obu grupach w trakcie testu chodzenia na pitach. Natenie bólu w grupie A zmniejszylo si o rednio 3,73, a w grupie B o 2,09. Rónica midzy grupami nie byla istotna statystycznie. Results of functional tests indicate that pain intensity decreased in the study participants (tab. 4). The greatest difference was noted in heel walking. On average, pain intensity in groups A and B decreased by 3.73 and 2.09, respectively. The difference between the groups was not significant. Tab. 4. Wyniki rednich wartoci w skali bólu podczas testów funkcjonalnych Tab. 4. Mean pain scale scores in functional tests Grupa A/Group A Test funkcjonalny/ Functional test Stanie na palcach/ Standing on tiptoe Chodzenie na palcach/ Walking on tiptoe Stanie na pitach/ Standing on heels Chodzenie na pitach/ Walking on heels Warto testu/Test value x ± SD Przed terapi/ Before therapy 3,09±2,43 3,09±2,51 5,64±1,50 6,91±2,30 Po terapii/ After therapy 0,18±0,40 0,64±1,29 2,00±1,73 3,18±2,36 Istotno statystyczna/ Significance p < 0,001 p < 0,001 p < 0,001 p < 0,001 Grupa B/Group B Warto testu/Test value x ± SD Przed terapi/ Before therapy 1,45±0,75 2,00±1,48 2,82±2,14 3,18±2,23 Po terapii/ After therapy 0,82±1,25 0,91±1,45 0,91±1,22 1,09±1,45 Istotno statystyczna/ Significance p < 0,001 p < 0,001 p < 0,001 p < 0,001 W grupie A wskanik BMI wyniósl rednio 30,46 ± 3,57, za w grupie B 29,21 ± 5,09. Nie wykryto korelacji pomidzy poziomem odczuwanego bólu, a czasem trwania choroby, wspólczynnikiem BMI, i wiekiem badanych. Dyskusja Mean BMI in groups A and B was 30.46 ± 3.57 and 29.21 ± 5.09, respectively. No correlations were found between pain level and duration of the condition, BMI and age of the patients. Discussion Glównym problemem medycznym nie jest sam fakt istnienia ostrogi pitowej, ale zespól bólowy z ni zwizany. Ból jest podstawowym objawem i glównym powodem, dla którego pacjenci zglaszaj si do lekarza. Dlatego poród wielu proponowanych metod leczenia ostrogi pitowej autorzy poszczególnych koncepcji najczciej oceniaj skuteczno badanej terapii na podstawie stopnia ustpienia bólu. Ból jest zjawiskiem subiektywnym a jego wymierne okrelenie dla celów badawczych jest trudne. Badacze dziel kryteria oceny bólu na subiektywne (skale, kwestionariusze) oraz obiektywne porednio oceniane na podstawie analizy funkcji chodu, pomiarów momentów sil mini, zakresów ruchu, testów funkcjonalnych w rónych pozycjach zwikszajcych obcienie stopy. Z subiektywn ocen natenia bólu wie si problem polegajcy na stosowaniu przez autorów rónych skal oceny bólu, co zdecydowanie utrudnia porównywanie bada i wyciganie odpowiednich wniosków. Najpopularniejsz skal jest podobna do NRS, analogowo-wzrokowa skala VAS (Visual Analogue Scale) stosowana m.in. przez Boerner E. i wsp., Jasiak Tyrkalsk E. i wsp., Straburzysk Lup A. i wsp., oraz Digovanni'ego B.F i wsp.[2,11,18,26]. Ponadto, poza skal VAS, Lukowicz M i wsp. uywali zmodyfikowanej skali Laitinenna, a Formosa G. i wsp. stosowali dodatkowo skal LEFS (Lower Extremity Functional Scale [4,6]. Boerner E. i wsp. [2] porównali skuteczno dzialania przeciwbólowego fali ultradwikowej o nateniu 0,8 i 1,2 W/cm2. Przy zastosowaniu natenia fali 0,8 W/cm2 odnotowano spadek dolegliwoci bólowych o ponad 71% - natomiast przy 1,2 W/cm2 o 66%. W niniejszej pracy przy zastosowaniu tych samych parametrów zaobserwo- The main medical problem is not calcaneal spur itself but pain syndrome related to it. Pain is the basic symptom and the main reason why patients visit doctors. Therefore, researchers who put forward various treatment methods usually evaluate the effectiveness of a given therapy in terms of pain relief. Pain is a subjective phenomenon that is difficult to measure. Researchers categorise pain assessment criteria as subjective (scales, questionnaires) and objective (evaluated indirectly on the basis of gait function analysis, muscle torque measurements, range of motions and functional tests in different positions that increase foot load). Subjective assessment of pain intensity is linked to the problem of using various pain scales, which makes it much more difficult to compare research findings and draw proper conclusions. Visual Analogue Scale (VAS), which is similar to NRS, is the most popular scale. It was used, e.g., by Boerner E. et al., JasiakTyrkalska E. et al., Straburzyska-Lupa A. et al., and Digovanni B.F et al. [2,11,18,26]. Moreover, Lukowicz M. et al. used the modified Laitinen scale, while Formosa et al. applied LEFS (Lower Extremity Functional Scale) [4,6]. Boerner E. et al. [2] compared analgesic effects of 0.8 and 1.2 W/cm2 ultrasound waves. When wave intensity of 0.8 W/ cm2 was applied, pain intensity decreased by over 71%, while in the case of 1.2 W/cm2 wave intensity, it was reduced by 66%. When the same parameters were used in our study, pain measured with NRS subsided by 62% in group A and 83% in group B. Straburzyska-Lupa A. et al. [18] revealed pain in- wano spadek dolegliwoci bólowych, mierzonych skal NRS odpowiednio o 62% w grupie A i 83% w grupie B. Z kolei w badaniach Straburzyskiej-Lupy A. i wsp. [18] zmniejszenie dolegliwoci bólowych wynosilo odpowiednio 83% (0,6-1 W/cm2) i 69% (1-2 W/cm2), podobnie jak w niniejszej pracy. Jasiak-Tyrkalska B. i wsp. [11] udowodnili, e zabieg ultrafonoforezy (sonoterapia z dodatkiem leku ketoprofenu w postaci elu, jako substancji sprzgajcej) przynosi lepsze rezultaty, ni zastosowanie parafiny jako substancji sprzgajcej. Poziom natenia bólu zmniejszyl si o 4,2 punkty w grupie leczonej fonoforez i o 2,8 punkty w grupie leczonej fal ultradwikow. W niniejszej pracy poprawa wynosila 3,91 punkty w grupie A i 3,82 punkty w grupie B. Natomiast wg Crawford F. i wsp. [23] fala ultradwikowa o nateniu 0,5W/cm2, jest równie skuteczna, co placebo. Lukowicz M. i wsp. [4], porównali skuteczno zabiegu fonoforezy i laseroterapii niskoenergetycznej. W przypadku metody leczenia fal ultradwikow natenie bólu zmalalo o 2,4 punkty W naszej pracy terapia tkanek mikkich polczona z leczeniem fal ultradwikow spowodowala popraw dolegliwoci bólowych o 3,91 punkty. Prakash S. i wsp. [15] dokonali porównania zastosowania sonoterapii wraz z rozciganiem mini lydki i rozcigna podeszwowego z sam terapi manualn stopy i udowodnili, e wywoluj one podobne, pozytywne efekty Autorzy uzyskali zmniejszenie bólu o 4,26 (terapia manualna polczona z fizykoterapi i wiczeniami) i 5,80 (terapia manualna polczona z wiczeniami). By moe uzyskane powyej wyniki wiadczce o wikszym spadku poziomu bólu w obu grupach, ni w niniejszej pracy, s zwizane z wprowadzeniem przez Prakash'a S. i wsp. [19] kilku metod terapii manualnej oraz fali ultradwikowej o wyszym nateniu. DiGiovanni B.F. i wsp. [26] zauwayli zmniejszenie dolegliwoci bólowych po zastosowaniu programu rozcigania rozcigna podeszwowego i cigna Achillesa. Wykazano równie, e rozciganie rozcigna podeszwowego jest skuteczniejsz metod, ni rozciganie cigna Achillesa. Rompe J.D. i wsp. [27] wskazali na wiksz skuteczno rozcigania rozcigna podeszwowego ni fali uderzeniowej, natomiast w pracy Szabo G. i wsp. [28] najbardziej efektywne okazalo si polczenie jonoforezy z terapi manualn. Ocenia si równie natenie bólu podczas pierwszego porannego kroku. Grecco M. V. i wsp. [25] porównali skuteczno fali uderzeniowej i wicze rozcigajcych misie brzuchaty lydki oraz rozciganie rozcigna podeszwowego. Obie metody leczenia okazaly si skuteczne i zmniejszyly dolegliwoci bólowe pacjentów W pierwszej grupie, bezporednio po terapii, poranny ból prawie calkowicie ustpil u 55% badanych, a po roku od zakoczenia terapii u 80% badanych. W powyszej pracy w grupie A bezporednio po terapii poranny ból ustpil prawie calkowicie u 27% badanych przypadków, a w grupie B o 73%. Po 3 tygodniach od ostatniego zabiegu warto ta zwikszyla si do 55% w grupie A i do 82% w grupie B. Formosa tensity decrease by 83% (0.6-1 W/cm2) and 69% (1-2 W/cm2), which is in line with our findings. Jasiak-Tyrkalska B. et al. [11] proved that ultraphonophoresis (ultrasound therapy with ketoprofen gel applied as a couplant) produced better effects than the application of paraffin as a couplant. Pain intensity decreased by 4.2 points in the group treated with phonophoresis and by 2.8 points in the group exposed to ultrasound waves. Our study showed that groups A and B improved by 3.91 and 3.82 points, respectively. However, according to Crawford F. et al. [23], 0.5W/cm2 ultrasound wave is as effective as a placebo. Lukowicz M. et al. [4] compared the effectiveness of phonophoresis and low-level laser therapy. In the case of the ultrasound therapy, pain intensity decreased by 2.4 points. In our study, the soft tissue therapy combined with the ultrasound therapy resulted in the reduction of pain intensity by 3.91 points. Prakash S. et al. [15] compared the ultrasound therapy combined with plantar fascia and calf muscles stretching with the foot manual therapy only and proved that both approaches demonstrated similar benefits. The authors noted improvements in pain by 4.26 (manual therapy combined with physical therapy and exercises) and by 5.80 (manual therapy combined with exercises). The fact that their groups displayed greater pain reductions than patients in the present study may be associated with an implementation of several manual therapy approaches as well as higher-intensity ultrasound therapy. DiGiovanni B.F. et al. [26] noted improved pain-related outcomes after introducing plantar fascia- and Achilles tendon-specific stretching exercises. They also revealed that plantar fascia stretching is more effective than Achilles tendon stretching. Rompe J.D. et al. [27] proved plantar fascia-specific stretching to be superior to the radial shock-wave therapy, while Szabo G. et al. [28] found the combination of iontophoresis and manual therapy to be the most effective approach. Pain intensity during the first step was also measured. Grecco M. V. et al. [25] compared the effectiveness of radial shockwaves and gastrocnemius muscle- and plantar fascia-specific stretching exercises. Both treatment protocols proved effective in reducing pain. In the first group, morning pain subsided almost completely in 55% of the patients immediately after the treatment and in 80% of the study participants one year after the treatment. In our study, morning pain subsided almost completely in 27% of the patients from group A and in 73% of the subjects from group B immediately after the therapy. A further improvement to 55% in group A and 82% in group B was noted three weeks post therapy. Formosa G. et al. [6] reported positive effects of a transverse frictional massage therapy that consisted of 6 ses- G. i wsp. [6] odnieli si pozytywnie do wykonywania masau poprzecznego, skladajcego si z 6 zabiegów, rozloonych w okresie 6 tygodni, gdzie minimalny odstp czasu wynosil 48 godzin. Przy tak stosowanej terapii, zauwaono zmniejszenie dolegliwoci bólowych u badanych, przy pierwszym porannym kroku i po odpoczynku dluszym ni 1 godzina. Przegld bada pokazuje, e ultradwiki s skutecznym i jednym z najczciej wykorzystywanych bodców fizykalnych w praktyce leczenia bólu u pacjentów z rozpoznan ostrog pitow. Porównywaln skuteczno uzyskuje si stosujc masa, ale jest to rzadziej stosowany sposób leczenia. Tendencja do unikania bólu powoduje ograniczenie aktywnoci ruchowej, zakresu ruchu i moliwoci funkcjonalnych chorej koczyny zwizanych z aktywnoci dnia codziennego. Badanie bólu w narzdzie ruchu opiera si glównie na badaniu funkcjonalnym, gdy ból w tych przypadkach jest glównie odczuwalny w fazie obcie (staniu, chodzie). Naturalnie istniej równie bóle tzw. spoczynkowe, ale s one proporcjonalnie niewielkie w porównaniu z bólami wystpujcymi w warunkach obcienia i wiadcz o wtórnym stanie zapalnym, na skutek czynników mechanicznych. Silne bóle spoczynkowe wystpuj przewanie w stanach zapalnych. Pacjenci na terapi trafiaj najczciej w fazie przewleklej schorzenia, kiedy po fazie zapalnej nie ma ju ladu [1] Do oceny stanu funkcjonalnego w niniejszej pracy wykorzystano testy funkcjonalne i skal AOFAS. Podobne narzdzia wykorzystali równie inni badacze. Niemierzycka A. i wsp. [24] dokonali oceny skutecznoci terapii za pomoc skali AOFAS. Zmiana w skali AOFAS ksztaltowala si odpowiednio na poziomie 19 (0,8 W/ cm2) i 22 punktów (1,2 W/cm2) Wyniki te s zblione do tych, które otrzymano w niniejszej pracy. Poprawa wynosila 21 punktów dla grupy A i 20 punktów dla grupy B. Tak jak w przypadku oceny natenia bólu tak i w ocenie funkcji, dua liczba sposobów i technik oceny utrudnia porównanie dzialania poszczególnych sposobów postpowania fizjoterapeutycznego. Istotnym problemem jest dobranie optymalnych parametrów fali ultradwikowej. W przypadku ostrego stanu zapalnego nie jest zalecane stosowanie wyszych nate fali, poniewa wystpuje efekt termiczny. Mimo, e wielu autorów wskazuje na fakt obecnoci stanu zapalnego, w ostatnich publikacjach na podstawie przeprowadzonych bada, autorzy udowadniaj jego brak w obrbie koci pitowej [2,3]. Obecnie badacze koncentruj si na poszukiwaniu wlaciwych parametrów stosowanych w terapii, zarówno dotyczcych odpowiednich dawek, czasu i iloci wykonywanych zabiegów. Parametry fali ultradwikowej, najczciej stosowane przez autorów w przywolywanych badaniach, zostaly zebrane w tabeli 5. Innym do istotnym problemem jest brak oceny stosowanych metod w czasie. Najbardziej odlegle wyniki analizowali DiGiovanni B.F. i wsp. [26] 24 mie- sions over 6 weeks, with intervals of at least 48 hours between the sessions. The therapy resulted in pain improvement upon taking the first step in the morning and after a rest period of over 1 hour. The literature review shows that ultrasounds are effective and they are one of the most common physical stimuli employed to treat pain in patients with calcaneal spur. Massage produces similar effects; however, it is not used as a pain treatment method so often. A tendency to avoid pain leads to limitations in physical activity, range of motion and everyday functional capacity of an affected limb. Research on lower limb pain is mostly based on functional examinations due to the fact that pain is mainly experienced when pressure is applied (walking, standing). The so-called rest pains also occur, yet they are proportionally weaker and are associated with secondary inflammation resulting from mechanical factors. Acute rest pain is usually linked to inflammation. For the most part, patients commence therapy at a chronic stage of the condition, when no signs of inflammation can be found any longer [1]. In the present study, functional tests as well as AOFAS scale were implemented to rate functional capacity. Similar tools were also used by other researchers. Niemierzycka A. et al. [24] evaluated therapy effectiveness with AOFAS scale. The scores improved by 19 (0.8 W/cm2) and 22 points (1.2 W/cm2). These results are in line with the findings of the present study, which showed an increase by 21 points for group A and 20 points for group B. As was the case of pain intensity assessment, it is hard to compare effects of particular therapies on functional capacity due to a wide range of measure approaches and techniques available. Selection of optimal ultrasound wave parameters is a crucial point. It is not recommended to apply high intensity waves in acute inflammation as they produce thermal effects. Even though a number of researchers point to the occurrence of inflammatory condition, in recent publications others have proved it cannot be found in the calcaneal bone region [2,3]. Currently, researchers focus on seeking proper therapy parameters regarding doses, duration and quantity of therapy sessions. Ultrasound wave parameters most commonly used by researchers in the aforementioned studies are shown in table 5. Tab. 5. Przegld publikacji dotyczcy stosowania ultradwików i terapii manualnej w latach 1996-2014 Tab. 5. Literature review regarding ultrasound therapy and manual therapy application in the years 1996 to 2014 Wspólczynnik wypelnienia Duty cycle [%] Czstotliwo Frequency [MHz] Czas trwania zabiegu Duration of therapy session [min] Liczba zabiegów Total number of therapy sessions Rozciganie rozcigna podeszwowego Plantar fascia stretching Autor/ Author Natenie [W/cm2] Intensity [W/cm2] Rozciganie mini lydki Calf muscles stretching Boerner E. i wsp. 2009 0,8/1,2 Niemierzycka A. i wsp. 0,8 grupa A/1,5 2014 grupa B Lukowicz M. i wsp. 0,8-1 2009 Crawford F. i wsp. 0,5 1996 Grecco M.V. i wsp. 1,2 2013 Straburzyska-Lupa A. 0,6-1 I grupa / i wsp. 2005 1-2 II grupa Jasiak-Tyrkalska B. 0,5-1 i wsp. 2007 Prakash S. i wsp. 2014 1,5 100 100 50 25 25-75 20 - 1 1 0,8 3 1 1 3 5 5 5 8 5 3 6-8 7 10 10 10 8 (2xtydz przez 4 tyg) 10 (2xtydz) 10 15 3 tyg + + + + sice po zakoczeniu terapii, oraz Grecco M.V i wsp. [25], którzy oceniali popraw po 12 miesicach od zakoczenia leczenia. Pozostali autorzy sprawdzali efekty terapii bezporednio lub zaledwie kilka tygodni po jej zakoczeniu. Uzyskane wyniki bada i przegld aktualnego pimiennictwa nie daly odpowiedzi, która z metod obdarzona jest najwiksz skutecznoci o dlugofalowych efektach. Moe to oznacza, e obydwa sposoby postpowania s równie skuteczne lub, e próby byly nieliczne. Jeeli sonoterapia z masaem i sam masa s równie skuteczne pod wzgldem przeciwbólowym, wówczas naley znale inne atrybuty tych terapii, którymi naley si kierowa przy wyborze metody leczenia. Decydujcymi kryteriami moglyby by: koszt, czas leczenia, dostpno zabiegu, koszt eksploatacji aparatury, liczba przeciwwskaza do zabiegu. Powysze badanie maj charakter pilotaowy. W celu potwierdzenia uzyskanych wyników badania bd kontynuowane na wikszej liczbie pacjentów i z dlugofalow obserwacj natenia bólu po zakoczeniu terapii. Stworzona te zostanie grupa leczona wylcznie ultradwikami. Another important problem is that long-term effects have not been evaluated. The longest term results were analysed by DiGiovanni B.F. et al. [26], who carried out a follow-up evaluation 24 months post therapy, and Grecco M.V et al. [25], who investigated outcomes 12 months post therapy. The other authors controlled effects immediately after therapy or just a few weeks post therapy. Our findings and literature review did not provide the answer to the question of which method produced the most effective long-term effects. It may indicate that both therapies were equally effective or that sample sizes were small. If the massage therapy itself and the ultrasound therapy combined with massage are equally useful in terms of analgesic effects, other benefits need to be found to help choose a suitable therapy (e.g. the cost, treatment duration, availability of procedures, equipment maintenance costs or treatment contraindications). Due to the fact that it is a pilot study, comparative research will be continued on a larger sample size bearing in mind long-term post therapy effects on pain intensity. Moreover, a group treated only with ultrasounds will be formed. Conclusions Wnioski 1. Wyniki potwierdzaj zasadno stosowania ultrasonoterapii i terapii tkanek mikkich w leczeniu zachowawczym ostrogi pitowej i upowaniaj do przeprowadzenia bada na wikszej liczbie pacjentów. 2. Zastosowane postpowanie fizjoterapeutyczne ma istotny wplyw na zmniejszenie bólu, które utrzymuje si w czasie 3 tygodni. 1. Our findings confirm the relevance of using ultrasound and soft tissue therapies in the conservative treatment of calcaneal spur and prove the need to carry out further research on a larger sample size. 2. The therapies resulted in significant pain reduction retained over a period of 3 weeks. Liczba 10 zabiegów jest wystarczajca do zmniejszenia dolegliwoci bólowych i zwikszenia moliwoci funkcjonalnych, ale nie likwiduje calkowicie wystpowania bólu. By moe zwikszenie liczby proponowanych zabiegów mialoby wplyw na wzrost skuteczno terapii. A series of 10 therapy sessions is enough to improve pain and functional capacity outcomes; however, it will never result in complete pain relief. A greater number of interventions might contribute to an increase in therapy effectiveness. Pimiennictwo/
Journal
Advances in Rehabilitation – de Gruyter
Published: Jun 1, 2016